BÀI TRIẾT HỌC CHO TÔI

Kỳ đầu tiên của năm nhất đại học, tôi phải "đối mặt" với môn Triết học. Một tuần sáu buổi học thì mất năm buổi là triết. Giảng đường đại học thật là rộng, lớp tôi may mắn có số lượng sinh viên ít nhất, chỉ ngót ngét 120 người. Nên được học trong căn phòng nhỏ nhất của giảng đường F. Buổi học triết thì số lượng sinh viên lại “rơi rụng” dần còn chưa được nửa lớp. Lý do lớn nhất là “không hiểu gì cả, nếu được từ tám điểm triết trở lên là bị hâm nặng”. Giảng viên dạy môn này là một thầy giáo già tóc đã bạc gần hết. Nhưng nét mặt thầy thì có vẻ hóm hỉnh và vui tính. Đặc biệt là thầy có giọng nói rõ ràng, nhanh nhưng chưa bao giờ bị vấp, âm thanh thì lên bổng xuống trầm, đôi lúc lại dàn đều như một thứ âm nhạc trau chuốt nhất. Chắc vì điều này mà các anh chị khóa trên đặt cho thầy biệt danh là “tiến sĩ gây mê không hồi sức”.

Tôi là thành viên chuyên cần đi học, nhưng lại ít chú ý nghe thầy giảng bài. Tôi thích ngồi ở nhóm góc lớp để tha hồ tán chuyện, và chơi cờ carô. Những tuần đầu chúng tôi còn cử ra một người làm cảnh giới. Khi nào thầy đưa mắt lại nhìn thì cả bọn được suỵt một tiếng, im thin thít. Sau một thời gian thấy thầy không đả động gì, chỉ nhìn nhưng không nói, chúng tôi lại tiếp tục mà không cảnh giác nữa. Có một lần thầy nhìn về phía tôi, giọng thầy pha một chút hóm hỉnh làm cả lớp cười nghiêng ngả. “Tai phải của thầy bị điếc, lại quay ra ngoài cửa sổ, nên không nghe thấy em nói chuyện. Nhưng tai trái của thầy tinh hơn lại hướng về phía em”. Những tràng cười lại rộ lên. Thầy đi xuống giữa lớp nhẹ nhàng nói: “Các em đừng cười, vì có lần các em cũng sẽ như bạn thôi. Điều đáng phải suy nghĩ nhất là khi ta cười người thì có bao giờ ta nghĩ đến lúc nào đó người sẽ cười ta”.

Cả lớp im lặng. Tôi đứng lên xin lỗi thầy, lòng đầy hổ thẹn. Chúng tôi đã ngồi trên ghế nhà trường 12 năm học. Nhưng cuối cùng lại có những hành động không tôn trọng thầy. Tiết học hôm đó chúng tôi được nghe câu chuyện về cuộc đời thầy, không bình yên như chúng tôi chỉ ăn học. Mà đó là những tháng ngày chiến đấu với kẻ thù để học. Lúc thầy ngồi trên ghế nhà trường là một người học trò, nhưng khi có giặc thầy trở thành người chiến sĩ. Thầy kể về một trận chiến đầy bom đạn, và tai phải của thầy đã mất cảm giác từ ngày đó.

Nhưng lúc thầy nhắc nhở tôi thì thầy xem sự mất mát của mình như lẽ thường. Nét mặt chúng tôi trầm ngâm hơn. Nghĩ về những lời thầy nói, tôi thấy mình và các bạn mới may mắn làm sao. Các buổi học tiếp theo lớp tôi đi học đông đủ hơn. Tôi chăm chú nghe thầy giảng bằng cả tấm lòng kính trọng, biết ơn thế hệ đã hi sinh xương máu cho chúng tôi sự bình yên. Thầy cười nhiều hơn, từng nếp nhăn như giãn ra. Niềm vui của thầy chỉ đơn giản là chúng tôi biết lắng nghe. Qua những quy luật nhân – quả, lượng chất,… trừu tượng của triết học, thầy gắn vào thực tế của cuộc sống, giúp chúng tôi trưởng thành hơn.

Có những ngày giao mùa, vết thương trong người thầy lại trở chứng hành hạ. Thầy vắng một tuần, lớp tôi có cô giáo dạy thay. Nhưng vẻ mặt đứa nào cũng ỉu xìu, và cảm thấy sự thiếu vắng. Tôi nhận ra thầy đã trở linh hồn của mỗi giờ triết học, thầy gửi gắm vào từng bài giảng những kinh nghiệm cuộc sống của mình. Khi thầy dạy về câu nói nổi tiếng của Heraclitus “Người ta không thể tắm hai lần trên cùng một dòng sông”. Thầy liên hệ về tuổi trẻ của chúng tôi: “Và trong dòng sông cuộc đời không ngừng chảy, không ngừng biến đổi đó, các em cũng chỉ tắm một lần trên dòng sông tuổi trẻ. Những làn nước mới không ngừng chảy đến cho các em bao thử thách lẫn vận hội, cơ may. Các em đã bao giờ tự hỏi mình đã làm được gì chưa?...” Tôi lắng lòng mình trước câu hỏi của thầy. Tôi đã bắt đầu suy nghĩ về từng hành động của mình từ bài học đó.

Bước sang năm thứ hai đại học, không còn những giờ triết học của thầy. Nhưng tôi biết rằng tinh thần mà thầy muốn truyền đạt, đã thấm dần vào tâm hồn của chúng tôi. Những phút ít ỏi gặp thầy đi trên giảng đường, tôi chỉ kịp chào thầy và lòng thầm nhắc khẽ một lời cảm ơn sâu sắc. Thầy vẫn giữ cái dáng đi tất bật ấy, tôi cảm nhận thấy dòng sông tuổi già đang lặng lẽ cuốn lấy thầy. Và thầy đang tranh thủ thời gian còn lại trên bục giảng, giúp học trò biết trân trọng một lần tuổi trẻ của cuộc đời mình.

À mà sẵn tiện đây, mình mún giới thiệu cho các bạn yêu văn học một trang web rất bổ ích, nó sẽ đem lại cho bạn nguồn văn chương dồi dào, mà các bạn ghét văn chương cũng nên vào Đây nha.